HISTORIA, ZAKRES I PROBLEMATYKA BADAŃ GRODZISKA W GRZYBOWIE

Grodzisko w Grzybowie od dawna wzbudzało zainteresowanie badaczy. Pierwsze badania wykopaliskowe przeprowadził na początku wieku niemiecki archeolog Schwartz. W okresie międzywojennym sondażowe badania przeprowadził nasz obecny sponsor badań dr Olgierd Brzeski, których wyniki opublikował w czasopiśmie Z otchłani wieków, w 1938 r.

Zdj. 1. Dr Olgierd Wojciech Brzeski - główny sponsor badań wykopaliskowych w Grzybowie oraz ich uczestnik.

Po wojnie, w okresie badań millennialnych nie podjęto badań na tym grodzie (nie występował on w źródłach pisanych). Dopiero pojawienie się dra Olgierda Brzeskiego (zamieszkałego obecnie w Kanadzie) oraz wyrażona przez niego chęć finansowania badań wykopaliskowych zaowocowała rozpoczęciem w 1988 roku badań na tym stanowisku.

W 1988 roku przeprowadziliśmy wstępne badania wiertnicze stanowiska. Na podstawie ich wyników usytuowano pierwsze wykopy. Podstawowe kierunki prac badawczych to:

określenie chronologii grodziska

określenie etapów zasiedlenia

rekonstrukcja umocnień obronnych

rekonstrukcja układu zabudowy wnętrza grodu

określenie jego roli i miejsca w procesie formowania państwa wczesnopiastowskiego

Rys. 2 Plan warstwicowy grodu z naniesionymi schematycznie wykopami (kolor czerwony). Dookoła grodu do dziś zachowana fosa (kolor niebieski). Literami A-I oznaczono obszary badań.

Obszary badań:

A - Ciąg kilku wykopów założonych w celu zbadania konstrukcji wału wewnętrznego grodu, dziś niewidocznego w terenie (został zniwelowany już we wczesnym średniowieczu)

B - Wykopy w których odsłonięto pozostałości zabudowy majdanu, czyli wnętrza grodu

C - Dwa wykopy założone w miejscu nowożytnego śmietniska (Oczyszczono jego ściany i pogłębiono celem uzyskania profilu wału w tym miejscu).

D - Ciąg wykopów którego zadaniem było uzyskanie profilu obwarowań grodu.

E - Wykop na najbardziej zniszczonym głęboką orką obszarze grodu, znaleziono tu bardzo nikłe pozostałości zabudowy wnętrza grodu.

F - Wykop usytuowany na krawędzi oczka wodnego znajdującego się na majdanie grodu, pod wałami, założony w celu określenia pochodzenia tegoż oczka wodnego.

G - Wykop początkowo "ratunkowy" założony w miejscu współczesnej ziemianki (wykopanej przez młodzież dla zabawy - której efektem było zniszczenie pozostałości wczesnośredniowiecznej chaty). W tym miejscu planowane jest uzyskanie (poprzez założenie ciągu wykopów) przekroju przez wał obronny.

H - Ciąg trzech wykopów, których zadaniem jest zbadanie terenu znajdującego się tuż przy wczesnośredniowiecznej bramie prowadzącej do grodu. Jest to wstęp do badań tejże bramy.

I - Wąski wykop przecinający fosę grodu - w wyniku jego eksploracji uzyskaliśmy dane dotyczące szerokości fosy we wczesnym średniowieczu.