W konstrukcji
mgr Mariusz Tuszyński
ul. Św. A. Boboli 10 B
87-100 Toruń
Toruń 1990.04.09
Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych na
stanowiskach 1 i 2
w Grzybowie gm. Września woj. poznańskie.
Badania wykopaliskowe wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego /grodzisko - stanowisko 1, osada - stanowisko 2/ przeprowadzono w dniach od 20 lipca do 29 sierpnia 1989r. Badania prowadził mgr Mariusz Jan Tuszyński przy współpracy dr Olgierda Brzeskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Zofii Kurnatowskiej. Finansował badania Olgierd Wojciech Brzeski za pośrednictwem Komisji archeologicznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Był to pierwszy sezon badań wykopaliskaowych.
Grodzisko leży na lewym brzegu rzeczki Strugi, ok. 400m od Szkoły Podstawowej /dawnego dworku Lutomskich/. Osady usytuowane są po wschodniej i południowej stronie.
Stanowisko 1 - grodzisko wklęsłe zbliżone do prostokąta o zaokrąglonych narożnikach, o powierzchni wnętrza ok. 2.5 ha, o bardzo dobrze zachowanych wałach /do wysokości 9 m / zwłaszcza w partii wschodniej. Od wschodu, mniej więcej w połowie wału głębokie wklęśnięcie, które jest być może śladem po bramie. Od północy ramiona wałów mniej więcej w połowie tego odcinka mijają się, być może w tym miejscu także znajdowała się brama. Obecna droga prowadząca na majdan grodziska, który jest polem uprawnym, przecinająca wał w części zachodniej była jak się wydaje przeprowadzona w okresie nowożytnym. Grodzisko otoczone jest fosą połączoną z rzeczką płynącą po jego zachodniej stronie. W północno - wschodnim narożniku majdanu znajduje się stawek o powierzchni ok. 3 arów.
Celem pierwszego sezonu badań wykopaliskowych było wstępne rozpoznanie chronologii i stratygrafii stanowiska. W oparciu o wstępną analizę wyników wierceń wykonanych w roku 1988 wytyczono ciąg 4 wykopów przecinających majdan po lini południe - północ. Zlokalizowano także jeden wykop na wale, w miejscu w którym przecina go droga prowadząca do grodziska. Na grodzisku nie wytyczono siatki arowej, gdyż w czasie wykopalisk cały majdan zarośnięty był kukurydzą. Siatka arowa zostanie wytyczona wiosną 1990 roku.
Majdan grodziska - wytyczono tu 4 wykopy o wymiarach 3x5 m (wykopy o numerach 1 do 4 ) przy czym wykop nr 2 został poszerzony 1x2 m(wykop nr 2a). każdy z tych wykopów eksplorowano z pozostawieniem świadka o szerokości 1 m, czyli eksplorowano wykop o rozmiarach 4 x 3 m. Wszystkie wykopy eksplorowano do calca, wyeksplorowano także świadek wykopu nr 2. Pozostałe świadki zostaną wyeksplorowane podczas drugiego sezonu badań.
Wykop 1 stratygrafia
w-wa 1 - humus barwy bardzo ciemno szarej(Munsell - 10YR3/1). Warstwa ta zalegała niemal poziomo - niwelacja stropu 104.62 do 104.55 (wysokości wg. repera nr 7 klasy IV odniesionego do Kronsztadu) niwelacja spągu 104.39 do 104.35. Materiał zabytkowy: IZM nr 1,2,3,7,9; IZW nr. 5 skrobacz krzemienny, 6 - wiór krzemienny, 7 fragment naczynia szkliwionego.
w-wa 2 - brunatno szara próchnica