LITERATURA

1953 Witold Hensel, Studia i Materiały do osadnictwa Wielkopolski Wczesnohistorycznej, t. II, s. 160-162, Poznań 1953

Fragment dotyczący Grzybowa:

Grzybowo Rabieżyce (Grzybowo) powiat Września.

Źródła p.: R. 1580.

Położenie : Dolinne, nadrzeczne, wśród łąk, na lewym brzegu rzeczki, o ok. 400 m na wschód od b. dworu.

Badania: Schwartza w roku 1878 i Brzeskiego w okre­sie międzywojennym oraz autopsja rozmaitych osób w różnym czasie.

Rodzaj znaleziska: Grodzisko wklęsłe o powierzchni ok. 2,5 ha, o średnicy z zachodu na wschód 220 m, wys. wału ok. 10 m. Od wschodu stwierdzono występowanie fosy. Wał miał się składać z warstw piasku, gliny, przepalonego wapna (?) i węgli drzewnych. Oczywiście mowa w danym wypadku jedynie o ruinie wału. Z opisu wynikałoby, że obok ziemi i gliny głównym tworzywem, z którego wał wzniesiono było drewno. Mniej więcej w środku grodziska według Brzeskiego uwarstwienie, zbadane do głębokości l metra miało być następujące: a) warstwa ziemi ornej grub. 40 cm, b) warstwa ziemi z licznymi skorupami, kośćmi, ułamkami polepy, kamieniami grub. od 40—70 cm oraz c) warstwa piasku grubości zbadanej 30 cm.

Na wschód i południowy wschód od grodziska wyorywano kości i skorupy. Nie wiemy dziś, czy mamy tu do czynienia z osadą czy też z cmentarzyskiem.

Ryc. 110. Grzybowo Rabieżyce, pow. Września. Ułamki naczyń glinianych (2—4) i fragment kamienny (l), 1/2 w. n.

Ryc. 111. Grzybowo Rabieżyce, pow. Września. Ułamki naczyń glinianych (l—3). Rys. 4. Fragment kościany. 2/3 w. n.

Inwentarz: Grodzisko: Ułamki naczyń glinianych: l. grubej roboty (ryc. 110, rys. 4), 2. całkowicie obtaczanych (ryc. 110, rys. 2—3; ryc. 111, rys. l—3 i rys. 112) oraz 3. średniowiecznych. Wśród pierwszej grupy jeden ułamek górą obtaczanego naczynia podwójnie - stożkowatego (ryc. 110, rys. 4), koloru szaro-piaskowego zdobionego na szyjce podwójną linią falistą ujętą dwiema podwójnymi liniami poziomymi. W grupie drugiej wyróżnia się ułamek zdobionego dołkami soczewkowatymi i bruzdami poziomymi naczynia z listwą (ryc. 110, rys. 3). Spotyka się też ułamki zdobione wyłącznie rzędami poziomymi (ryc. 111, rys. 2—3). Stąd pochodzą dalej część gładkiego kamienia (ryc. 110, rys. l), polepa oraz kości zwierzęce. Zabytków z innych epok nie wymieniam.

Faza: B/C (?) — D — E — średniowiecza.

Zbiory: Muz. Arch. w Poznaniu, nr inw. 1937.76, nr kat. 1937. 276—277; nr inw. 1937.207.

Ryc. 112. Grzybowe Rabieżyce, pow. Września. Ułamki naczyń glinianych, 2/3 w. n.

Literatura: St. Kozierowski, Badania nazw top. Gn., str. 89; J. Dylik, Analiza geograficznego, str. 82; Wł. Kowalenko. (Roczniki Historyczne, t. XII, str. 326); tenże, Grody, str. 218, nr 140 i tabl. I, ryc. l; Z o. w., r. XIII, str. 51 i n. (Grzybowo); R. Jakimowicz (Encyklopedia PAU, str. 363); J. Kostrzewski, Kultura pra­polska, str. 520; tenże, Pradzieje Polski, str. 247.